Faculty of Educational Sciences

ОБРАЗОВАНИЕ ПО КЕМБРИЏ – поблиску или подалеку од учениците?

Снежана Ставрева Веселиновска — 2020-11-04

Од кога постои училиштето беше и остана предмет на многу студии и се чини дека
фундаментално прашање во овие студии е - Како да се уреди училиштето? Во потрагата
по одговор на прашањето за најдобро уредување на училиштата во содржинска и
организациска смисла нужно вклучува и барање на одговор на поставеното прашањето:
Што е тоа човек? Човек (ученик) е сложено суштество, и тоа не е само суштество на
култура (Homo culturalis), (Homo faber) суштество кое твори, суштество кое мисли
(Homo sapiens), суштество кое учи (educator - educans), туку сите тие заедно се со
потенцијал за уште нешто. Сведувајќи го човекот на една или повеќе димензии, од
образованието се очекува да се создаде употреблив производ. За повеќето училишта е
карактеристично учениците да ги гледаат како Homo sapiens и нивната „мисловност”
се мери со количинатана меморирани, односно репродуцирани информации. Во
согласност со таквото сфаќање, ефикасноста на училиштето се мери со „когнитивно
постигнување“со помош на тестови. Поради ова училишните реформи многу често се
движат од една крајност до друга (од „реформска шминка која значи “повеќе од истото“,
кон “психо-социјални прашања“) при што постојано го губат од вид комплетниот човек.

МОДЕЛИ НА НАСТАВНА РАБОТА

Снежана Јованова-Митковска, Билјана Попеска — 2020-11-04

Образовните институции беа, се и ќе бидат поставени пред низа
предизвици во смисла како, на кој начин истите да се трансформирааат да би биле
отворени “колевки” за бројните млади генерации од сите слоеви на општеството.
Денес, посебно во услови на пандемија, во услови на се поголем продор на современата
технологија и наука во наставниот процес, во услови кога се трага по најефикасни начини
на учење, поучување на учениците, во насока на јакнење на ефикасноста, ефективноста
во наставата, во смисла, онлајн, настава со физичко присуство или комбиниран модел на
настава, се повеќе се соочуваме со предизвикот избор на најдоброто решение, најдобар
модел за настава кој ќе му биде од полза на родителот, наставникот, а пред се на ученикот.
Во таа смисла се обидовме да одгатнеме неколку значајни прашања: Кои и какви
модели на настава практикуваме? Кои се карактеристики на еден или друг модел на
настава? Кои се сличностите, разликите помеѓу нив? Кои се предностите на еден или
друг модел? Кој модел/модели на настава можат да ни овозможат постигање на повисоки
постигања на учениците, посебно кога станува збор за изведба на наставата во услови на
пандемија?... Мноштво прашања, чии одговори ги елаборираме во овој труд.

THE DIDACTIC FUNCTION OF INFORMATION TECHNOLOGY IN THE EDUCATIONAL PROCESS

Snezana Mirascieva — 2020-11-04

The development of information technology and the breakthrough in the field of
upbringing and education initiates numerous reflections on the possibilities and effects
of its application. The paper focuses on the issue of didactic functionality of information
technology in the educational process from various aspects such as direct participants, ie
those who learn in the segments of role, position, knowledge and skills and those who teach
in the context of change of roles, planning and organization, contents and organization of the
educational process, basic didactic principles especially the principle of individualization and
differentiation, goals and objectives, effects from the aspect of ability for self-education and
permanent education.

МОТИВИРАНОСТ НА НАСТАВНИКОТ ЗА САМООБРАЗОВАНИЕ И ПРОФЕСИОНАЛЕН РАЗВОЈ

Емилија Петрова Ѓорѓева — 2020-11-04

Во трудот се изнесени теориските разгледувања за мотивираноста на
наставникот за самообразување и професионален развој. Развојот на науката и техниката
ја условил потребата за осовременување на наставата, а самото тоа и професионалното
усовршување на наставникот. Самообразувањето како облик на образование и учење
на возрасните, во конкретниот случај возрасните наставници, е битен услов за
професионалниот развој на наставникот, со оглед на тоа дека знаењето стекнато со
формалното образование и стручното усовршување на наставникот не е доволно за да
се влезе во чекор со промените во науката. Кај наставникот треба да се формира свест
за опшественото значење на творештвото, да се изгради потреба за иновација и да се
мотивира да работи на професионално усовршување како полесно би можеле да внесат
иновации во својата воспитно образовна работа со цел да се модернизира наставата во
современото училиште..

ИНСТАЛИРАЊЕТО НА ИСЛАМОТ НА ТЛОТО НА ЕВРОПА И НОВИОТ СВЕТ НИЗ ПРИЗМАТА НА ИМИГРАЦИЈАТА

Даниела Коцева — 2020-11-04

Постои зголемување на присутноста на религијата во секојдневниот живот во
европското општество, што може да се согледа како во фреквенцијата на верските
манифестации, така и во бројот на верски организации. Ова делумно се должи на
имиграцијата. Религијата се враќа во Европа. И тоа не е само исламот: сведоци сме
и на растот во нови христијански движења. Растот на исламот во Европа претставува
предизвик за инкорпорирање на исламот во европските општества – национализацијата
или европеизацијата на исламот. Прашањето за мултикултурализмот или за конфликтите
меѓу етничките групи станаа доста актуелни и присутни во секоја држава во светот.
Поголемиот дел од новите имигранти се од земји во кои доминира исламот.
Исламската димензија на имиграцијата стана прашање за дефинирање на
европскиот идентитет на 21-от век што најмногу се поврзуваа со имиграцијата во
денешно време.

НАУЧНИТЕ КОНЦЕПЦИИ НА Д-Р АНДРИЈА ШТАМПАР ЗА ОРГАНИЗАЦИЈА НА МЕДИЦИНСКАТА СЛУЖБА ВО КРАЛСТВОТО НА СХС

Верица Јосимовска — 2020-11-04

Принципите врз кои била организирана здравствената служба во
Кралството на СХС се однесувале на интеграција на превентивната и куративната
медицина со нагласен акцент на превентивата. Во теориска и практична смисла,
постоечката организација успеала да примени превентивно-хигиенски и социјално-
медицински сфаќања кои одговарале на една аграрна земја. Голем придонес во
градењето на здравствената служба имаат принципите воспоставени од д-р Андрија
Штампар.

КАКО ДА ИМ СЕ ДОБЛИЖИМЕ И ДА ГИ ЗАЧУВМЕ ИСТОРИСКИТЕ СПОМEНИЦИ НА КУЛТУРАТА ВО ИСТОЧНА МАКЕДОНИЈА

Оливер Цацков — 2020-11-04

Источна Македонија отсекогаш била место каде што се испреплетувале
и дополнувале односно била чвор на многу цивилизации и култури. На оваа територија
било создадено богато историско и културно наследство.Во трудот се наброени и
опишани најпознатите историски и културни споменици кој оставиле траен белег
на само во Македонија туку у во светската културна баштина.Исто така во трудот се
наброени кој форми,методи и институции треба да се вклучат за да не доближат до
нив, за да станат достапни и истите да бидат трајна инспирација и восхит на идните
генерации.

ФРАЗЕОЛОГИЗМИТЕ ОД БАЈКИТЕ ВО НАСТАВАТА ПО СТРАНСКИ ЈАЗИК

Драгана Кузмановска, Снежана Кирова, Лидија Ристов — 2020-11-04

„Ако сакаш интелигентни деца, читај им бајки. Ако, пак сакаш
поинтелигентни деца тогаш читај им уште повеќе бајки.“ рекол Алберт Ајнштајн.
Со оваа Ајнштајнова мисла го започнуваме нашиот труд затоа што токму таа, на
еден концизен начин ја пренесува моќната порака која е присутна во секоја една бајка,
било таа да е на мајчиниот македонски јазик или пак, на германски, на англиски или на
некој друг странски јазик. Мудриот човек, вели Ајнштајн, го учи своето дете за животот
со поучните пораки претставени преку бајките. Значи, секој човек уште од најмала
возраст се среќава со бајките и на еден интересен и сликовит начин го осознава животот
и најчесто преку употребата на фразеологизам со кој изобилува секоја бајка, а токму
тој, фразеологизмот е целта на нашето истражување.
На сите нам добро ни се познати бајките на браќата Грим-самовили, џуџиња,
животни што зборуваат, принцези... па така може да се каже дека бајките се
интерпретираат на ист начин во повеќето култури и јазици.Затоа бајките се погодни за
полесно изучување на странски јазик.
Бајките имаат за цел да го привлечат вниманието на учениците и токму тоа е
главната алатка која ја користиме ние како наставници лингвисти да ги соочиме
учениците со фразеологизмите со цел за полесно и поприфатливоусвојување на
странскиот јазик. Значи преку сликовитоста или метафората на фразеологизмите се
обидуваме да го олесни усвојувањето на странскиот јазик на еден пософистициран,
полесен и секако поинтересен начин.
Трудот има за цел пред сѐ да го истакне високиот степен на конотативен и
креативен потенцијал на фразеологизмите. Условени од нивните специфични обележја
и својства фразеологизмите имаат способност да ја пренесат пораката на самата
УДК 81’373.7:82-343]:81’243:37.091.3
76 бајка до учениците во образовниот процес. Како лексикализирани, репродуктивни и
стабилни единици од една страна, и како полилексикални и идиоматични единици од
друга страна,тие обезбедуваат широка разбирливост, што всушност е главна цел при
изучување на странски јазик.

НАСТАВНИ СТРАТЕГИИ ВО НАСТАВАТА ПО ПРИРОДНИ НАУКИ И ОПШТЕСТВО

Снежана Јованова-Митковска — 2020-11-04

Осознавањето на светот започнува уште од најмала возраст, но
на организиран начин се изведува во рамки на предучилишните установи, преку
програмското подрачје природа и општество, т.е. преку наставните предмети Природни
науки и Општестo. Oсновната цел на современата настава т.е. подготовката на ученикот
за доживотно учење, кое пак подразбира квалитет на сознанијата, оспособеност
на ученикот, а не квантитет т.е. количина на сознанија, па нормално е дека и во
наставата по природни науки и општество акцентот ќе биде поставен на стекнување
на квалитетни знаења. Ваквата цел подразбира и промени во позицијата и улогата на
клучните субјективни фактори, т.е наставникот и ученикот, промени во пристапот и
стратегиите на учење и поучување. Во наставата од природни науки и наставата по
општество можна е примена на мноштво наставни стратегии. Применетите наставни
статегии во овие два наставни предмети се насочени кон оспособување на субјектите
за самостојно учење, самоподучување, постојана едукација, творештво и активна
интерперсонална комуникација меѓу субјективните фактори - наставникот-ученикот и
помеѓу самите ученици.
Постојано, засегнатите страни работат на изнаоѓање на нови, креативни стратегии
за учење и поучување кои водат кон унапредување на наставниот процес

АНКСИОЗНОСТА КАЈ УЧЕНИЦИТЕ ПРИ ИЗУЧУВАЊЕТО НА СТРАНСКИ ЈАЗИК

Биљана Иванова, Снежана Кирова, Драгана Кузмановска — 2020-11-04

Голем број истражувања сугерираат дека анксиозноста има голем ефект
врз стекнувањето на втор јазик. Од средината на осумдесеттите години на минатиот век
има значителен број на истражувања кои даваат докази за третирање на аксиозноста
како концептуално специфична за контекстот на стекнување јазик. Идентификацијата
на анксиозноста при учење јазик привлекува големо внимание на истражувачите.
Различните манифестации кај учениците според однесувањето поврзано со анксиозност
покажуваат некои симптоми кои сугерираат дека јазичната анксиозност има силно
влијание врз искуството на учење на јазик. Научниците за втор јазик идентификувале
широк спектар на фактори кои се поврзани со јазичната анксиозност. Тие тврдат дека
анксиозните реакции се предизвикани од реални тешкотии кои произлегуваат од
суптилни когнитивни операции кога студентите обработуваат јазик.