ПЕДАГОГИЈАТА НА МАРИЈА МОНТЕСОРИ И НЕЈЗИНОТО ЗНАЧЕЊЕ ЗА МАТЕМАТИЧКИОТ РАЗВОЈ НА ДЕЦАТА ОД ПРЕДУЧИЛИШНА ВОЗРАСТ
Keywords:
математички поими, подготвена средина, математички материјали, воспитувач, медијаторAbstract
Педагогијата на Марија Монтесори претставува револуционерен пристап кон образованието, заснован на идејата дека децата најдобро учат преку самостојна активност, сензорно искуство и слободен избор во подготвена средина. Во трудот е елаборирано значењето на Монтесори педагогијата за математичкиот развој на децата од предучилишна возраст, со посебен акцент на природните сезнитивни периоди како база за когнитивниот развој, основните принципи на кои се заснова оваа педагогија, употребата на математичките материјали кои овозможуваат конкретно и визуелно разбирање на апстрактните математички концепти, начинот на кој децата/учениците учат, се поучуваат математика, како и улогата на воспитувачот/наставникот во развојот на математичките поими. Презентирани се и практични вежби и активности кои го стимулираат развојот на одделни математички концепти. Проучувањето упатува на тоа дека Монтесори педагогијата претставува ефективен модел за поддршка на раниот математички развој, благодарение на комбинацијата на практични математички материјали, имањето во предвид на природните когнитивни процеси и внимателното педагошко водење од страна на медијаторот/набљудуваччот, насочувачот воспитувачот/наставникот.
Downloads
References
Britton, L. (2000). Montessori učenje kroz igru: Za djecu od 2 do 6 godina: Priručnik za roditelje. Hena com.
Cooper, J. (1986). Job distress: Recent research and the emerging role of the clinical occupational psychologist. Bulletin of the British Psychological Society, 39, 281–284.
Croset, M. C., Courtier, A., & Gardes, A. (2023). The impact of the Montessori education on early number skills: The role of implementation fidelity. SZBW. https://www.pedocs.de/volltexte/2024/28800/pdf/SZBW_2023_3_Croset_Courtier_Gardes_The_impact_of_the_Montessori.pdf
Demangeon, A., Claudel-Valentin, S., Aubry, A., & Tazouti, Y. (2023). A meta-analysis of the effects of Montessori education on five fields of development and learning in preschool and school-age children. Contemporary Educational Psychology. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2023.102182
Frierson, P. R., & Di Paolo, L. D. (2025). Montessori, math, and materials: A case of extended cognition. Synthese, 205, Article 197. https://doi.org/10.1007/s11229-025-05014-6
Lillard, A. S. (2011). Mindfulness practices in education: Montessori’s approach. Mindfulness, 2(1), 1–12. https://doi.org/10.1007/s12671-011-0045-6
Lillard, A. S. (2017). Why do the children (pretend) play? Trends in Cognitive Sciences, 21(11), 826–834. https://doi.org/10.1016/j.tics.2017.08.001
Montessori, M. (1949). The absorbent mind. Holt, Rinehart and Winston.
Montessori, M. (2003). Upijajuci um. DN Centar.
Montessori, M. (2019). Das kreative Kind. Impian.
Ön Hallumoğlu, K., Orhan Karsak, H. G., & Maner, A. F. (2023). The effect of the Montessori method integrated with collaborative learning on early mathematical reasoning skills. International Journal of Contemporary Educational Research, 10(4), 917–929. https://doi.org/10.52380/ijcer.2023.10.4.505
Phillips, S. (1999). Montessori: The science behind the genius. Oxford University Press.
Seitz, M., & Hallwachs, U. (1996). Montessori ili Waldorf?: Knjiga za roditelje, odgajatelje i pedagoge. Educa.
Siaviki, A., Tympa, E., Karavida, V., & Fykaris, I. (2025). The impact of Montessori method on early mathematical competence of young children. Journal of Education and Learning (EduLearn), 19(1), 257–264. https://doi.org/10.11591/edulearn.v19i1.21364
