ТРАНСНАЦИОНАЛНИТЕ КОМПАНИИ КАКО СУБЈЕКТИ НА МЕЃУНАРОДНАТА ТРГОВИЈА

  • Emilija Miteva-Kacarski
  • Kostadinka Panova
  • Vesna Georgieva Svrtinov
Keywords: транснационални комании, странски директни инвестиции, глобална пандемија, КОВИД-19

Abstract

Денес, транснационалните компании се доминантни носители на меѓународната трговија. Според податоците на УНКТАД,
денес во светот постојат околку 77 000 матични претпријатија на транснационални компании со околу 770 000 филијали во странство. За ваквата значајна распространетост на транснационалните компании во светската економија, “заслужни” се тековите на странските директни инвестиции. Токму, предмет на анализа во овој труд се глобалните текови на странските директни инвестиции во временскиот период 2008-2021 година, чии носители се транснационалните компании. Резултатите од истражувањето укажуваат на изразени флуктуации во поглед на движењето на СДИ, при што глобалната пандемија предизвикана од вирусот КОВИД-19 предизвика драматичен пад на странските директни
инвестиции во 2020 година од 40% во споредба со нивната вредност од 1 540 милијарди долари во 2019 година. Ова ги доведе странските директни инвестици под 1 000 милијарди долари, за прв пат после 2005 година. Имено, ненадејната и истовремена интеракција на шоковите на страната на понудата и побарувачката, во комбинација со политичките реакции на кризата ширум светот, предизвика серија ефекти врз странските директни инвестиции. Затворањето на работните места, производствените погони и градилиштата заради спречување на ширењето на вирусот предизвика
итни одложувања во реализацијата на инвестициските проекти. Во 2021 година, глобалните текови на странски директни инвестиции беа 1 580 милијарди долари, што е за 64% повеќе од нивото на СДИ во текот на првата година од пандемијата предизвикана од вирусот КОВИД-19. Сепак,глобалната средина за меѓународен бизнис и прекугранични инвестиции
драматично се промени во 2022 година, како резултат на војната во Украина, која што се случи додека светот сѐ уште се справуваше со влијанието на пандемијата.

Downloads

Download data is not yet available.

References

1. Balaz, P. (2013). International Trade in the World Crisis of the 21st
Century, Ekonomicky casopis, 10, 1079-1083.
2. Brakman, S., et al. (2006). Nations and firms in the global economy -
an introduction to international economics and business. Cambridge :
Cambridge University Press.
3. Dunning, J.H., & Lundan, S.M. (2008). Multinational Enterprises and the
Global Economy (2nd ed.). Cheltenham UK: Edward Elgar.
4. Markusen, J.R. and Venables, A.J. 1998. Multinational Firms and The
New Trade Theory, Journal of International Economics, 46, pp. 183-203.
5. UNCTAD (2008). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2008
6. UNCTAD (2009). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2009
7. UNCTAD (2010). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2010
8. UNCTAD (2011). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2011
9. UNCTAD (2012). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2012
10. UNCTAD (2013). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2013
11. UNCTAD (2014). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2014
12. UNCTAD (2015). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2015
13. UNCTAD (2016). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2016
14. UNCTAD (2017). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2017
15. UNCTAD (2018). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2018
16. UNCTAD (2019). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2019
17. UNCTAD (2020). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2020
18. UNCTAD (2021). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2021
19. UNCTAD (2022). World Investment Report https://unctad.org/webflyer/
world-investment-report-2022
Published
2022-10-19
How to Cite
Miteva-Kacarski, E., Panova, K., & Georgieva Svrtinov, V. (2022). ТРАНСНАЦИОНАЛНИТЕ КОМПАНИИ КАКО СУБЈЕКТИ НА МЕЃУНАРОДНАТА ТРГОВИЈА. Yearbook - Faculty of Economics, 23(1), 43-60. Retrieved from https://js.ugd.edu.mk/index.php/YFE/article/view/5351

Most read articles by the same author(s)

<< < 1 2 3 4 > >>