Концепт на нематеријална штета – правна регулатива и правни тенденции
Abstract
Во услови во кои сѐ поголем е бројот на односи настанати со причинување на штета како актуелно прашање се наметнува прашањето за нејзин надомест. Меѓу основните прашања кои правото треба да ги одговори во поглед на надоместот на штета е прашањето кога одредена штета е надоместлива. Ако се земе превид дека концептот на материјална штета е прилично развиен и познат уште од многу стари времиња, ова прашање се сведува само на концептот на нематеријална штета кој го прифаќаат правните системи. Тој е порестриктивно поставен во погледна материјалната штета и главно казуисички се утврдени случаите кога е дозволен надомест на нематеријална штета. Ваквите решенија во едно доведуваат до ситуација најголемиот дел од случаите кога се причинува нематеријална штета да останат надвор од границите на правото и оштетениот сам да ја поднесува штетата. Од друга страна, измените во правните правила во последните години укажуваат на присуство на една тенденција која се придвижува кон создавање на општо правило за надомест на нематеријална штета. Развојот на овие тенденции го согледуваме преку анализата на одредбите на граѓанските законици,меѓународните инструменти кои ја уредуваат договорната одговорност,како и на примерот на македонското право.References
Bikić A. : Obligaciono pravo, opći deo, Sarajevo, 2007.
Blasé F., Höttler P.: Remarks on the Damages Provisions in the CISG, Principles of European Contract Law (PECL) and UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts (UPICC), December 2004.
Bürgerliche Gesetzbuch, 1896 (new version by promulgation of 2 January 2002 I 42, 2909; 2003, 738; last amended by Article 2 (16) of the statute of 19 February 2007 I 122).
Code civil des Français, 1804 (Ordonnanse n° 2004-164 du 20 Feb.2004).
Codice civile, 1942 (aggiornato al marzo 2000).
Das Schweizerische Obligationenrecht, 1911.
Đorđević Ž., Stanković V.: Obligaciono pravo – opšti deo, Beograd, 1980.
Klarić P.: Odštetno pravo, Zagreb, 2003.
Magnus U.: The reform of German tort law (Working paper No: 127), Barcelona, 2003.
Osakwe С.: Russian Civil Code: Parts 1-3: Text and Analysis, Russia, 2008.
Salma J.: Obligaciono pravo, Novi Sad, 2007.
The Burgerlijk Wetboek, 1992.
Vuković M.: Odgovornost za štete, Zagreb, 1971.
Антиħ О.: Облигационо право, Београд, 2009.
Галев Г., Дабовиќ – Анастасовска Ј.: Облигационо право (практикум), книга прва, Скопје, 2001.
Галев Г., Дабовиќ – Анастасовска Ј.: Облигационо право (практикум), книга втора, Скопје, 2002.
Галев Г., Дабовиќ – Анастасовска Ј.: Облигационо право, Скопје, 2008.
Гражданский кодекс Российской федерации од 1994 (с изменениями от 20
февраля, 12 августа 1996 г., 24 октября 1997 г., 8 июля, 17 декабря 1999 г.,
апреля, 15 мая 2001 г., 21 марта, 14, 26 ноября 2002 г., 10 января, 26 марта 2003 г.).
Закон за облигациони односи („Сл.весник на Р.Македонија бр.18 / 01, 4/02, 84/08, 81/09).
Радишиħ Ј.: Облигационо право – општи део, Београд, 2004.
